ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ, ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ Επιστροφή των αναδρομικών σε βάθος αρκετών ετών και μόνο από το πρωτογενές υπερ-πλεόνασμα είναι το βασικό σενάριο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, ανάλογα με το τι θα προβλέπει η τελική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία θα εκδοθεί τον επόμενο μήνα.
Ο κίνδυνος δημοσιονομικής εκτροπής από μια καταδικαστική για το Δημόσιο απόφαση λόγω αντισυνταγματικότητας του νόμου Κατρούγκαλου έχει προκαλέσει εδώ και καιρό αναστάτωση, τόσο στην κυβέρνηση όσο και στους δανειστές. Στο χθεσινό Eugoroup, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος συμμετείχε για πρώτη φορά, διαβεβαίωσε τους ομολόγους του ότι η κυβέρνηση θα εφαρμόσει κανονικά όλο το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που βρίσκεται σε εκκρεμότητα, λέγοντας παράλληλα ότι δεν πρόκειται να υπάρξουν αποκλίσεις από τους δημοσιονομικούς στόχους, ακόμη και αν υπάρχουν… δυσάρεστες αποφάσεις από το μέτωπο της Δικαιοσύνης για το θέμα της επιστροφής των αναδρομικών.
Πριν από λίγες ημέρες, ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Βρούτσης είχε δηλώσει ότι «η κυβέρνηση θα σεβαστεί την απόφαση της Δικαιοσύνης για την αντισυνταγματικότητα ή μη του νόμου Κατρούγκαλου και την επιστροφή ή όχι των αναδρομικών σε συνταξιούχους», προσθέτοντας με νόημα ότι «η απόφασή θα κινηθεί στο πλαίσιο των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας».
Αλαλούμ με τις δικαστικές αποφάσεις του ΣτΕ
Σύγχυση επικρατεί σχετικά με τις αξιώσεις που έχουν οι 2,5 εκατ. συνταξιούχοι αλλά και όσοι ανήκουν στα ειδικά μισθολόγια.
Ένα μέρος των απαιτήσεων για την επιστροφή αναδρομικών στο Δημόσιο έχει «ξηλωθεί» με προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ. Ως γνωστόν, προ δύο μηνών, η Ολομέλεια απεφάνθη κατά πλειοψηφία τη μη επιστροφή του 13ου-14ου μισθού σε 700.000 δημοσίους υπαλλήλους, καθώς οι περικοπές που είχαν γίνει με τους νόμους 4051 και 4093 του 2012 κρίθηκαν συνταγματικές. Είναι φανερό ότι μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για να δικαιολογηθούν και οι αντίστοιχες περικοπές στους συνταξιούχους.
Η κατά πλειοψηφία απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου για συνταγματικότητα όλων των περικοπών των δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα καθώς και του επιδόματος αδείας των δημοσίων υπαλλήλων και των υπαλλήλων ιδιωτικού δικαίου που απασχολούνται στο Δημόσιο βάζει «ταφόπλακα» σε κάθε απαίτησή τους. Μάλιστα στο σκεπτικό της απόφασης αναφερόταν ότι «ο βασικός μισθός των δημοσίων υπαλλήλων που κυμαίνεται από τα 780 έως και 1.092 ευρώ, ακόμη και μετά την κατάργηση των τριών επίμαχων επιδομάτων, εξασφαλίζει αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης, τόσο σε σχέση με όσους διαβιούσαν στα όρια της φτώχειας όσο και με όσους απασχολούνταν στον ιδιωτικό τομέα με τον κατώτατο βασικό μισθό και ημερομίσθιο». Επιπλέον, το ΣτΕ αναγνωρίζει ότι «η περικοπή του 13ου και 14ου μισθού ήταν αναγκαία, σύμφωνα με τα δημοσιονομικά δεδομένα της χώρας».
Η πλειοψηφία του Δικαστηρίου απεφάνθη ότι η κατάργηση των τριών επιδομάτων «τεκμηριώνεται επαρκώς και δεν παρίσταται απρόσφορο μέτρο, και μάλιστα προδήλως, για την επίτευξη των επιδιωκόμενων σκοπών, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν ήταν αναγκαίο, δεδομένου ότι με αυτό το μέτρο, το οποίο εφαρμόζεται γενικά σε όλους τους μισθωτούς του δημόσιου τομέα, γίνεται προσπάθεια εξοικονόμησης και περιορισμού των διογκωμένων δαπανών της γενικής κυβέρνησης, η οποία υπαγορεύεται από επιταγές της ΕΕ για μείωση του υπερβολικού δημοσίου ελλείμματος». Το… τρελό με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης είναι ότι είχε προηγηθεί αντίστοιχη του ΣΤ΄ Τμήματος του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία η κατάργηση των τριών δώρων-επιδομάτων που έγινε με τον νόμο 4093/2012, αντίκειται στα άρθρα 25 και 4 του Συντάγματος και στις απορρέουσες από αυτά αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας!
Διεκδικήσεις ίσες με 5 ΕΝΦΙΑ!
Οι εργατολόγοι επισημαίνουν ότι οι συνταξιούχοι του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα μπορούν να διεκδικήσουν δικαστικά τις περικοπές στις κύριες και επικουρικές συντάξεις τους που κρίθηκαν αντισυνταγματικές με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία εκδόθηκε στις 10 Ιουνίου 2015.
Η απόφαση ξεκαθαρίζει ρητά ότι δεν υπάρχει αναδρομική ισχύς και, μέχρι να κριθεί η συνταγματικότητα του νόμου Κατρούγκαλου τον επόμενο μήνα, οι διεκδικήσεις αφορούν το διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 έως και τον Δεκέμβριο του 2018. Την ίδια στιγμή, οι συνταξιούχοι που είχαν προσφύγει πριν από την απόφαση του ΣτΕ, δηλαδή, πριν από τις 10 Ιουνίου 2015, μπορούν να διεκδικούν ποσά από την 1η Ιανουαρίου 2012 και μέχρι πέντε χρόνια, αφού μετά ισχύει παραγραφή. Η προηγούμενη κυβέρνηση ακολουθούσε τη γραμμή περί πιθανής αξίωσης αναδρομικών κατά το χρονικό διάστημα Ιουνίου 2015 – Μαΐου 2016, δηλαδή από το χρονικό σημείο της απόφασης του ΣτΕ το 2015 έως και την ισχύ του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016. Πάντως, πρέπει να σημειωθεί ότι ο ΕΦΚΑ θα υπερασπιστεί με κάθε τρόπο την όποια απόφαση, ενώ θα προσφύγει και εναντίον αποφάσεων που έχουν εκδοθεί ή πρόκειται να εκδοθούν από τα δικαστήρια της χώρας.
Σύμφωνα με τους εργατολόγους, η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας προ δύο μηνών δεν είναι καταδικαστική για τις απαιτήσεις που έχουν εγείρει οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, οι οποίες παραμένουν «ζωντανές». Σύμφωνα με υπολογισμούς, πιθανή ολική επιστροφή των ποσών που αντιστοιχούν στις περικοπές κύριων και επικουρικών συντάξεων καθώς και δώρων Χριστουγέννων και Πάσχα αλλά και του επιδόματος αδείας, διαμορφώνει το ύψος των αναδρομικών μεταξύ €2.500-€7.000. Σε μια τέτοια περίπτωση, το κόστος της επιστροφής θα διαμορφωνόταν σχεδόν στα €12-€13 δισ., κάτι που υπό τις παρούσες συνθήκες φαντάζει ως… αδιανόητο, καθώς το ποσό ισοδυναμεί με… 5 φορές τον ΕΝΦΙΑ! Μόνο οι απαιτήσεις από τις ομαδικές αγωγές εκατοντάδων χιλιάδων συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα για τις περικοπές από το 2012 και μετά, φτάνουν τα €7 δισ.!
Στην κυβέρνηση ευελπιστούν ότι η απόφαση του ΣτΕ θα αφορά μόνο στο επίμαχο δεκάμηνο που μεσολάβησε έως την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου (10 μήνες), καθώς σε μια τέτοια περίπτωση το κόστος είναι μεν υψηλό φτάνοντας τα €4 δισ., αλλά σε κάθε περίπτωση είναι διαχειρίσιμο. Ένα επιστρεφόμενο ποσό της τάξης των €800 εκατ. ετησίως θα μπορούσε να καλυφθεί από το πρωτογενές υπερ-πλεόνασμα και εφόσον το επιτρέπουν οι γενικότερες δημοσιονομικές συνθήκες. Είναι προφανές ότι η επιδίκαση τέτοιων ποσών «θα τινάξει στον αέρα» τον οικονομικό σχεδιασμό και τον προγραμματισμό της κυβέρνησης. Ακόμη και σε βάθος πενταετίας να δοθούν τα χρήματα αυτά, είναι προφανές ότι το ετήσιο κονδύλι του προϋπολογισμού θα επιβαρυνθεί τουλάχιστον με 2,5 δισ., ενώ αν επιστρέψουν οι συντάξεις στα επίπεδα προ περικοπών, τότε θα υπάρξει περαιτέρω επιβάρυνση τα επόμενα χρόνια με βάση τις προβολές που έχουν γίνει για τη βιωσιμότητα του χρέους. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι περικοπές που έχουν κριθεί αντισυνταγματικές αφορούν περίπου 1,2 εκατ. συνταξιούχους, ενώ η κατάργηση των επιδομάτων που είχε διαμορφωθεί σε €800 ετησίως αφορά 2,5 εκατ. συνταξιούχους.
Ποια ποσά πρέπει να επιστραφούν
Σύμφωνα με τον νόμο Κατρούγκαλου, όλες οι παλαιές συντάξεις αναπροσαρμόζονται, χωρίς περικοπές, με βάση το άθροισμα εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης, αλλά και την «προσωπική διαφορά».
Ο επανυπολογισμός των κύριων συντάξεων ισχύει από τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, παρ’ ότι δεν έχει δημοσιοποιηθεί μέσω των εκκαθαριστικών στους ίδιους τους ενδιαφερόμενους συνταξιούχους. Η συνταγματικότητα της διαδικασίας του επανυπολογισμού έχει τεθεί στην κρίση της Ολομέλειας του ΣτΕ και το επιχείρημα των συντακτών της επίμαχης διάταξης, της προηγούμενης ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας, ως προς τη συνταγματικότητα του νόμου Κατρούγκαλου αλλά και τη συμμόρφωσή του με την προηγούμενη απόφαση του δικαστηρίου, ήταν ότι λαμβάνονται ως σημείο αναφοράς για την πληρωμή των συντάξεων οι διατάξεις που ίσχυαν στις 31 Δεκεμβρίου του 2014.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Εργατικού Δικαίου και πρώην βουλευτή Αλέξη Μητρόπουλο, η κυβέρνηση οφείλει σήμερα σε κάθε Έλληνα από τους 2.500.000 συνταξιούχους δικαιούχους κύριας σύνταξης ή τους κληρονόμους του το ποσό των €800 ετησίως για την κατάργηση τριών δώρων-επιδομάτων και μόνο για τις κύριες συντάξεις. Δηλαδή από το 2015 έως και σήμερα, πρέπει να επιστραφούν €4.000. Σύμφωνα με τον κ. Μητρόπουλο, το Συμβούλιο Επικρατείας με την υπ’ αριθ. 2287/2015 απόφαση της Ολομέλειάς του (όμοιες και οι υπ’ αριθ. 2288-2290/2015) έχει αποφανθεί αμετακλήτως ότι κηρύσσονται αντισυνταγματικές οι ρυθμίσεις των Ν. 4051/2012 (άρθρο 6 παρ.2) και 4093/2012 (άρθρο πρώτο παρ. ΙΑ υποπαρ. ΙΑ.5 περ.1 και υποπαρ. ΙΑ.6 περ. 3) που επέβαλαν τις περικοπές στις κύριες και επικουρικές συντάξεις από 1/1/2013 και την κατάργηση των τριών δώρων-επιδομάτων (Χριστουγέννων, Πάσχα και Αδείας) συνολικού ύψους 800 ευρώ κατ’ έτος (€400 + €200 + €200).
Οι παραπάνω διατάξεις του Ν. 4051/2012 που κρίθηκαν αντισυνταγματικές αφορούσαν τις παρακάτω μειώσεις:
1. Κατά 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερέβαινε τα 1.300 ευρώ.
2. Κατά 5%-20% στις συντάξεις ή το άθροισμα συντάξεων από 1.000 ευρώ και άνω.
3. Κατά 10%-20% στις επικουρικές συντάξεις, κλιμακωτά από το πρώτο ευρώ.
4. Την πλήρη κατάργηση των δώρων και του επιδόματος αδείας που για τις κύριες συντάξεις ανερχόταν ετησίως στο ποσό των 800 ευρώ (€400 + €200 + €200) και για τις επικουρικές συντάξεις στα δύο «μηνιάτικα» τον χρόνο.
Το ΣτΕ διέταξε να λάβουν τα παρανόμως παρακρατηθέντα ποσά και μάλιστα αναδρομικά για την περίοδο από 1/1/2013 έως 10/6/2015 (ημερομηνία δημοσίευσης της ανωτέρω απόφασης) μόνον όσοι συνταξιούχοι είχαν ασκήσει ένδικα μέσα ή βοηθήματα μέχρι 10/6/2015. Επίσης, το ΣτΕ διέταξε να αναπροσαρμοστούν, χωρίς προηγούμενη προσφυγή στα Δικαστήρια, οι συντάξεις όλων ανεξαιρέτως των συνταξιούχων στα προ της 1/1/2013 επίπεδα, χωρίς δηλαδή να υπολογίζονται εφεξής οι ανωτέρω περικοπές που κρίθηκαν αμετάκλητα αντισυνταγματικές. Σύμφωνα με τον κ. Μητρόπουλο, η κυβέρνηση οφείλει να καταβάλλει το ποσό των 5.600 ευρώ (ήτοι €800 x 7 έτη από το 2013) σε όσους συνταξιούχους είχαν ασκήσει αγωγή μέχρι τις 10/6/2015 (ημέρα δημοσίευσης της 2287/2015 απόφασης του ΣτΕ) και το ποσό των 4.000 (ήτοι €800 x 5 έτη από το 2015) σε όσους δεν είχαν ασκήσει αγωγή μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία.
Στο περίμενε και οι ένστολοι
Εντός του Οκτωβρίου αναμένεται να ξεκαθαρίσει από το Συμβούλιο της Επικρατείας και το τοπίο σε σχέση με τα αναδρομικά των ειδικών μισθολογίων.
Στις 4 Οκτωβρίου συζητείται στην Ολομέλεια η απόφαση του ΣΤ΄ Τμήματος του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις του νέου ειδικού μισθολογίου για τους ένστολους αλλά και την «προσωπική διαφορά». Αν κριθούν αντισυνταγματικές οι διατάξεις του νόμου 4472/2017 για την αναμόρφωση των ειδικών μισθολογίων, τότε θα πρέπει να επιστραφούν αναδρομικά για τα έτη 2017 και 2018 σε περίπου 250.000 εν ενεργεία στρατιωτικούς, αστυνομικούς, λιμενικούς και πυροσβέστες. Η απόφαση θα κρίνει σε πρώτη φάση αν εφαρμόζεται σωστά το νέο ειδικό μισθολόγιο από την 1/1/2017 και από την άλλη πλευρά την «προσωπική διαφορά» που πιθανόν προκύπτει με βάση τις αποδοχές που ίσχυαν στις 31/12/2016.
Αν το ΣτΕ κρίνει αντισυνταγματικό το μισθολόγιο, τότε οι αποδοχές των στρατιωτικών πρέπει να επιστρέψουν στα προ περικοπών επίπεδα με βάση τους σχετικούς νόμους του 2012 και του 2014. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι ένστολοι πρέπει να πάρουν αναδρομικά ποσά για τη διετία 2017-2018, καθώς τον περασμένο Δεκέμβριο έλαβαν τα αναδρομικά έως το τέλος του 2016. Από την άλλη, αν το ΣτΕ κρίνει αντισυνταγματική την «προσωπική διαφορά», τότε το Δημόσιο πρέπει να επιστρέψει τα ποσά που αναλογούν στη διαφορά μεταξύ των αποδοχών που παίρνουν σήμερα οι ένστολοι και αυτών που έπαιρναν το 2012. Σε μια τέτοια περίπτωση, πρέπει να επιστραφούν τα μισά αναδρομικά σε σχέση με αυτά που πήραν πέρυσι.
Πηγή: Παρασκήνιο (ΔΕ 23/9/19)
Δείτε ακόμα:
Ακολουθήστε το eisodima.gr για περισσότερες χρηστικές ειδήσεις!
 |  |  |