Το γεγονός ότι ένας από τους προτεινόμενους φέρεται να είναι σύζυγος βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο προκάλεσε προσωρινή εμπλοκή στις συζητήσεις, αλλά κυρίως δείχνει την πρόθεση της κυβέρνησης να ελέγξει κομματικά ένα φορέα, που έχει σαν ρόλο του το ακριβώς αντίθετο, να αποκομματικοποίησει δηλαδή το Δημόσιο.
Είτε αρέσει, είτε όχι στο πολιτικό προσωπικό της χώρας, ο ιδρυτικός νόμος του Ταμείου ορίζει ότι σκοπός του μεταξύ άλλων είναι να καθιερώσει αρχές εταιρικής διακυβέρνησης στις ΔΕΚΟ που θα ενταχθούν σε αυτό, επαγγελματικό μάνατζμεντ, περιστολή δαπανών, και γενικά καλύτερη διαχείριση. Μ’ άλλα λόγια πρακτικές που για να τις εφαρμόσουν τα πρόσωπα τα οποία θα το στελεχώσουν, θα πρέπει λογικά να σπάσουν αυγά, να έρθουν σε σύγκρουση με κατεστημένες νοοτροπίες, με συντεχνίες, μικρά ή μεγαλύτερα συμφέροντα, κομματικά ή μη. Έχει κανείς την εντύπωση ότι η σύγκρουση συμφερόντων που συνεπάγεται η τοποθέτηση στο Ταμείο του συζύγου ενός βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ- όσο αξιόλογος και αν αυτός είναι- μπορεί να συμβάλει σε ένα τέτοιο εγχείρημα;
Όσο προφανής είναι η απάντηση, αλλά τόσο προφανές είναι πως η κυβέρνηση θέλει να τοποθετήσει εκεί τους δικούς της ανθρώπους. Πιθανώς να θεωρεί ότι προωθώντας στο Εποπτικό Συμβούλιο του νέου Ταμείου πρόσωπα της απολύτου εμπιστοσύνης του ΣΥΡΙΖΑ, θα ελαττώσει και τις αντιδράσεις για το νέο φορέα στο εσωτερικό του κόμματος που ουδέποτε συμφιλιώθηκε με την ιδέα να περάσει η δημόσια περιουσία σε ένα εποπτευόμενο από τους δανειστές όργανο, με χρόνο ζωής τα 99 χρόνια.
Όπως και να έχει, το νέο Ταμείο θα συσταθεί, δεν μπορεί να συμβεί κι αλλιώς. Η αξιοποίηση μέσω αυτού της δημόσιας περιουσίας της χώρας και τα προσδοκώμενα έσοδα 50 δισ. ευρώ σε βάθος 30ετίας αποτελούν την εγγύηση (collateral) για τα 86 δισ. ευρώ του δανείου που συμφώνησε η χώρα τον Αύγουστο του 2015 με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας. Η δουλειά επομένως θα γίνει, το θέμα όμως είναι με ποιο τρόπο αυτή θα γίνει.
Στο νέο Ταμείο αναφέρθηκε από τις Βρυξέλλες και υψηλόβαθμος κοινοτικός αξιωματούχος που επιβεβαίωσε ότι ο Γάλλος Ζακ Λε Παπ, πρώην συνεργάτης της Κριστίν Λαγκάρντ την εποχή που η τελευταία ήταν υπουργός Οικονομικών στη χώρα, είναι ένας εκ των υποψηφίων για τη θέση του επικεφαλής.
Ο εφιάλτης της ακινησίας
Στην κυβέρνηση από την άλλη πλευρά, "σβήνουν και γράφουν" ξανά προτεινόμενους καθώς πρέπει να έχει επιτευχθεί οπωσδήποτε συμφωνία μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Στην πραγματική ωστόσο οικονομία παρακολουθούν με σκεπτικισμό τις εξελίξεις, αφενός γιατί θεωρούν ότι η αποτυχημένη προσπάθεια "άλωσης" του Ταμείου με πρόσωπα αμφιβόλου αξιοπιστίας, δεν είναι και το καλύτερο σημάδι για ένα νέο φορέα που έχει στα χέρια του μια μοναδική ευκαιρία: Να αποτελέσει ένα καλό εργαλείο, που θα βοηθήσει να σπάσει το απόστημα του κρατισμού σε όσες τουλάχιστον δημόσιες επιχειρήσεις και ακίνητα ενταχθούν σε αυτό.
Αφετέρου γιατί αυτή ακριβώς η νωπή αντιπαράθεση για τη σύνθεση του Εποπτικού Συμβουλίου του νέου φορέα, ενισχύει την άποψη ανθρώπων που γνωρίζουν τις παθογένειες του Δημοσίου, ότι έτσι όπως έχει δομηθεί το υπερ-Ταμείο, πληροί όλες τις προδιαγραφές για να μετατραπεί σε έναν ακόμη ελληνικού τύπου "Πύργο της Βαβέλ". Δηλαδή σε ένα εργαλείο που ούτε θα "ξεπουλά", ούτε όμως θα "πουλά", παρά θα είναι βραχυκυκλωμένο από τις διαφωνίες ανάμεσα στα διορισμένα από τους Έλληνες και ξένους μέλη του, θα οδηγηθεί σταδιακά στην ακινησία. Θα αποτελέσει δηλαδή ένα ακόμη "πάρκινγκ" για ΔΕΚΟ, κρατικά ακίνητα, και άλλα δημόσια περιουσιακά στοιχεία, αντίστοιχο με αυτά που συστάθηκαν στο παρελθόν, από την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου (ΚΕΔ) και τα Ολυμπιακά Ακίνητα έως πιο πρόσφατα την ΕΤΑΔ.
Ο προβληματισμός δεν είναι αβάσιμος. Αν δυσκολεύεται το ΤΑΙΠΕΔ να πάρει μια απόφαση λόγω των διαφωνιών από τους αρμόδιους υπουργούς αλλά και της πληθώρας των διοικητικών αγκυλώσεων του Δημοσίου, σκεφτείτε τι θα μπορούσε να συμβεί με το νέο υπερ-Ταμείο, όπου τα κέντρα λήψης αποφάσεων έχουν πολλαπλασιαστεί. Αν το τιμόνι ή κρίσιμα πόστα δοθούν σε αποτυχημένους πολιτευτές ή καθηγητές με μοναδικό προνόμιο ότι είναι άνθρωποι που χαίρουν της κυβερνητικής εμπιστοσύνης, σύντομα το Ταμείο θα κινδυνεύσει να μετατραπεί σε ένα "επενδυτικό έλος", και το χρώμα των επενδύσεων η οικονομία δεν πρόκειται να το δει.
Και τα καρφιά του ΣΕΒ
Στο θέμα της αξιοποίησης της δημοσίας περιουσίας αναφέρθηκε χθες και ο ΣΕΒ αναδεικνύοντας τις καθυστερήσεις που προκαλεί στις ιδιωτικοποιήσεις η "πολιτική τριβή" με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να απαξιώνονται και στο τέλος να πωλούνται "για ένα κομμάτι ψωμί". "Η ταυτόχρονη συνύπαρξη στη χώρα μας περιπτώσεων όπου δημόσιοι πόροι ουσιαστικά χαρίζονται ή απαξιώνονται από ανεπαρκή διαχείριση (για την οποία ποτέ κανείς δεν έχει λογοδοτήσει) και περιπτώσεων κατά τις οποίες μια μυωπική προσέγγιση στοχεύει στη μεγιστοποίηση ενός τιμήματος, παραβλέποντας έμμεσες επιπτώσεις, υπογραμμίζει τις διαχρονικές αδυναμίες στη διαχείριση των δημοσίων πόρων", αναφέρει ο ΣΕΒ στο εβδομαδιαίο του δελτίο.
Συνεχίζει να απουσιάζει -γράφει ο σύνδεσμος- μια συζήτηση για τις ασφαλιστικές δικλείδες που χρειάζονται, κατά περίπτωση, ώστε να είναι εφικτός ο συνδυασμός της προστασίας του δημοσίου συμφέροντος και της διαχειριστικής αποτελεσματικότητας που προσφέρει ο ιδιωτικός τομέας. Προβληματισμός που ταιριάζει γάντι στη περίπτωση του νέου υπερ-Ταμείου, πόσω μάλλον όταν μιλάμε για ένα γραφειοκρατικό φορέα με τρία διακριτά επίπεδα διοίκησης: Υπουργός Οικονομικών, Εποπτικό Συμβούλιο με επικεφαλής ξένο, Διοικητικό Συμβούλιο με επικεφαλής, δηλαδή διευθύνοντα σύμβουλο, το πιθανότερο Έλληνα.
Πώς θα λειτουργεί
Η κυβέρνηση επιμένει να τονίζει ότι ανώτατο όργανο του νέου Ταμείου, θα είναι η Γενική Συνέλευση του βασικού μετόχου, που εκπροσωπείται από τον υπουργό Οικονομικών, ο οποίος θα συμμετέχει και στην επιλογή του διευθύνοντος συμβούλου.
Όποιος ωστόσο έχει διαβάσει το νόμο αντιλαμβάνεται ότι οι αρμοδιότητες του υπουργού Οικονομικών δεν είναι και τόσο ουσιαστικές όσο θέλει να προβάλει η ελληνική πλευρά.
Τον πλέον καθοριστικό λόγο σε αποφάσεις, όπως για παράδειγμα η εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου του υπερ-Ταμείου, που θα ασκεί και το μάνατζμεντ, δεν τον έχει ο υπουργός. Ίσα-ίσα, που τα 5 με 7 μέλη του Δ.Σ του Ταμείου, και φυσικά ο διευθύνων σύμβουλος, θα διορίζονται κατευθείαν από το 5μελές Εποπτικό Συμβούλιο (Supervisory Board).
Αυτή είναι άλλωστε και η αιτία που παρ’ ότι το Εποπτικό Συμβούλιο δεν θα ασκεί τη διοίκηση, συνιστά ζωτικής σημασίας όργανο για το συνολικό σχεδιασμό. Διαφορετικά δεν θα υπήρχε λόγος ο Πρόεδρος του Εποπτικού Συμβουλίου και ένα ακόμη μέλος του να διορίζονται από την Κομισιόν και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, δηλαδή τον ESM (ο οποίος και χορηγεί στην Ελλάδα το δάνειο των 86 δισ. ευρώ), και ταυτόχρονα να έχουν λόγο στην επιλογή των τριών υπολοίπων μελών, δηλαδή των Ελλήνων.
Το αντεπιχείρημα της κυβέρνησης είναι ότι και για τα 2 μέλη των θεσμών (Πρόεδρος και μέλος του Εποπτικού) απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη των Ελλήνων. Το αυτό ωστόσο ισχύει και για τα 3 μέλη που θα προτείνει η ελληνική πλευρά. Από εκεί και πέρα, οι αποφάσεις του Εποπτικού Συμβουλίου θα λαμβάνονται κατόπιν πλειοψηφίας 4 εκ των 5 μελών του, αποκλείοντας έτσι τη δυνατότητα λήψης μιας απόφασης μόνο με πλειοψηφία των 3 Ελλήνων.
Το γεγονός αυτό, ότι δηλαδή χρειάζεται πλειοψηφία τεσσάρων πέμπτων (4/5) για να εγκριθεί ένα οποιοδήποτε σχέδιο, σίγουρα προστατεύει την ελληνική πλευρά από αποφάσεις με τις οποίες ενδεχομένως διαφωνεί. Το ίδιο ωστόσο ισχύει και για τους δανειστές.
Υπό αυτή την έννοια, οι θεσμοί έχουν δικαίωμα εποπτείας πάνω σε κάθε θέμα: Από την έγκριση του συνολικού στρατηγικού σχεδίου του Ταμείου, έως την αξιοποίηση του τάδε ή του δείνα περιουσιακού στοιχείου και την αλλαγή διοίκησης σε μια ΔΕΚΟ όταν δεν συμμορφώνεται με τις εντολές του μάνατζμεντ.
Εκτός του να εκλέγει και να διορίζει τα μέλη του Δ.Σ., το Εποπτικό Συμβούλιο θα μπορεί επίσης:
- Να ζητά οποιαδήποτε πληροφορία ή στοιχείο θεωρεί απαραίτητο.
- Να έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο πάνω σε κάθε απόφαση του Δ.Σ. Από την αξιολόγηση πεπραγμένων του Δ.Σ., τη κατάρτιση ετήσιας έκθεσης και την ανάκληση θητείας μελών του, έως τη σύσταση νέων θυγατρικών του Ταμείου, τη τροποποίηση του καταστατικού του, και την εποπτεία των κανόνων εταιρικής διακυβέρνησης που θα το διέπουν.
(Πηγή: liberal.gr)